INTEGRATIE VAN GEREGELDE DIENSTEN
Grote routeplanners, zoals Google Maps, Citymapper en Waze, beschikken over een enorme gebruikersbasis. Maandelijks maken meer dan 5 miljoen reizigers wereldwijd gebruik van de Googleapplicatie. In de toekomst zullen ook Mobility-as-aService platformen over dergelijke gebruikersaantallen beschikken.
Autobus- en autocarbedrijven bieden een collectieve mobiliteitsdienst aan. Op korte termijn zijn voornamelijk de geregelde busdiensten geschikt voor integratie in mobiliteitsapplicaties. Geregelde diensten hebben als voordeel dat de dienstregeling op een eenvoudige manier en voor een lange periode kan worden beschreven aan de hand van een gestandaardiseerd datamodel.
Traditioneel openbaar vervoer is de meest voorkomende geregelde open dienstverlening in Vlaanderen, momenteel geëxploiteerd door De Lijn en reeds geïntegreerd in alle mobiliteitsapplicaties actief in België. Naast het reguliere openbaar vervoer zijn er echter meerdere geregelde diensten die geïntegreerd kunnen worden in mobiliteitsapplicaties, denk aan shuttle diensten en intercity lijnen. In het kader van het nieuwe decreet basisbereikbaarheid (Vlaamse Overheid) en haar vervoer op maat (VOM) zal de nood om te kunnen integreren alleen maar toenemen. In Vlaanderen wordt binnenkort de mobiliteitscentrale gelanceerd door de Vlaamse Overheid. Van de mobiliteitscentrale wordt verwacht dat alle mobiliteitsdiensten in Vlaanderen toegankelijk zullen worden via deze applicatie.
ViER Soorten integratie
Aan de hand van de technische bouwstenen van het MaaS-huis, kunnen we 4 soorten integratie voorstellen om een geregelde busdienst te integreren in een digitaal platform. De vier integratiemogelijkheden worden onderstaand voorgesteld, samen met de meest gebruikte communicatiestandaarden.
COMMUNICATIESTANDAARDEN EN API'S
Om een geregelde dienstregeling heel helder te communiceren, moet ze vooreerst duidelijk beschreven worden. Dat gebeurt best volgens internationale erkende datastandaarden. Een uniforme beschrijving van de dienstregeling laat vlotte uitwisseling van data toe tussen partijen en computersystemen.
Datastandaarden voor mobiliteitsdiensten worden ontwikkeld door zowel private bedrijven, non-profit organisaties als overheden. Er zijn wereldwijd heel wat standaarden in omloop, die bovendien voortdurend evolueren. Deze verscheidenheid zorgt ervoor dat interoperabiliteit niet voor de hand ligt, zeker als ook tickets kunnen geboekt en betaald worden. Dit is dan ook een van de redenenen waarom de full-fledged MaaS-platformen op zich laten wachten.
ROUTEPLANNERS
(niveau 1A)
Statische integratie
Statische integratie van de vervoersdienst in (multimodale) routeplanner. De dienstregeling wordt gecommuniceerd en geïmplementeerd in het digitale aanbod, waardoor de reiziger alle informatie kan raadplegen en de reis kan plannen.
Communicatie: De dienstregeling wordt gecommuniceerd aan de hand van een bestand met files die routes, stopplaatsen... beschrijven.
Open standaarden: GTFS, NeTEx
Dynamische integratie
Naast de dienstregeling wordt ook dynamische data gedeeld zoals de locatie van het voertuig, ETA en/of meldingen bij onregelmatigheden.
Communicatie: Naast de dienstregeling worden ook realtime gegevens ter beschikking gesteld op een server of webpagina. De aanbieder van de routeplanner heeft toegang tot die server en haalt periodiek (bvb. om de 15 sec) de realtime gegevens op. Bij ongeregeld vervoer of een steeds wijzigende dienstverlening, kan ook een API worden gehanteerd.
Open standaarden: GTFS-Realtime, SIRI
MaaS-PLATFORMEN
(niveau's 1B-4)
Statische integratie
Integratie van het statische aanbod in een MaaS-platform. Naast het raadplegen van de dienstregeling, kunnen reizigers via het MaaS-platform ook een zitplaats reserveren en een ticket aankopen via de MaaS-applicatie.
Communicatie: Bovenop de statische communicatie is er nood aan een tweezijdige communicatie tussen het MaaS-platform en het platform van vervoersoperatoren.
Deze tweezijdige communicatie gebeurt met behulp van een API (Application Programming Interface), een verzameling definities of protocollen die het mogelijk maakt voor twee computersystemen (servers) om met elkaar kunnen communiceren. API's worden veelal onderling ontwikkeld en beheerd tussen private bedrijven. Deze bedrijven willen niet altijd dat hun API wordt gedeeld.
Dynamische integratie
Naast statische data en ticketverkoop wordt ook dynamische data gedeeld zoals de locatie van het voertuig, ETA en/of meldingen bij onregelmatigheden.
Communicatie: Bovenop de dynamische communicatie voor routeplanners is nood aan een tweezijdige communicatie tussen het MaaS-platform en het platform van vervoersoperatoren.
Deze tweezijdige communicatie gebeurt met behulp van een API (Application Programming Interface), een verzameling definities of protocollen die het mogelijk maakt voor twee computersystemen (servers) om met elkaar kunnen communiceren. API's worden veelal onderling ontwikkeld en beheerd tussen private bedrijven. Deze bedrijven willen niet altijd dat hun API wordt gedeeld.
Eigen aanbod integreren
Een eigen aanbod integreren kan gratis en eenvoudig in een multimodale routeplanner. Integratie in een full-fledged MaaS-platform brengt hogere eisen met zich mee op het vlak van technologie. We bespreken de beide mogelijkheden en putten daarbij onze leerlijnen uit gesprekken met stakeholders, desk-research en een proof of concept: de integratie van de P+R Shuttlebus van Stad Gent in het multimodale platform 'Google Maps'.
Download het volledige rapport
In het volledige rapport worden ook de volgende onderwerpen uitgebreid besproken:
- Voor- en nadelen van integratie
- Uitgebreide beschrijving van de communicatiestandaarden
- Good practices in binnen en buitenland
- Uitgebreide beschrijving van het stappenplan
- Mogelijke toepassingen in Vlaanderen